User:Amirhuseinyazdani
Ultra-high-molcular-wheight-polyethilne
Ultra yüksək molekulyar ağırlıqlı polietilen (UHMWPE, UHMW) termoplastik polietilenin bir hissəsidir. Yüksək modullu polietilen (HMPE) olaraq da bilinən, molekulyar kütləsi ümumiyyətlə 3,5 ilə 7,5 milyon amu arasında olan olduqca uzun zəncirlərə malikdir. Daha uzun zəncir molekullararası qarşılıqlı təsirləri gücləndirərək yükün polimer onurğa sütununa daha effektiv ötürülməsinə xidmət edir. Bu hal-hazırda hazırlanan bütün termoplastiklərdən ən yüksək zərbə gücünə sahib olan çox sərt bir material ilə nəticələnir.
UHMWPE qoxusuz, dadsız və toksik deyil. Yüksək sıxlıqlı polietilenin (HDPE) bütün xüsusiyyətlərini konsentrat turşularına və qələvilərə qarşı davamlı olma xüsusiyyətləri ilə yanaşı çoxsaylı üzvi həllediciləri özündə cəmləşdirir. Oksidləşdirici turşular xaricində aşındırıcı kimyəvi maddələrə yüksək dərəcədə davamlıdır; son dərəcə aşağı nəm emiliminə və çox aşağı sürtünmə əmsalı; özünü yağlayır (sərhəd yağlamasına baxın); və aşınmaya yüksək dərəcədə davamlıdır, bəzi formalarda isə aşınmaya karbon poladdan 15 qat daha davamlıdır. Sürtünmə əmsalı neylon və asetalınkından xeyli aşağıdır və polytetrafluoroethylene (PTFE, Teflon) ilə müqayisə edilə bilər, lakin UHMWPE aşınma müqavimətinə görə PTFE-dən daha yaxşıdır.
Tapilish[edit]
UHMWPE-nin polimerizasiyası 1950-ci illərdə RuhrchemieAG, tərəfindən illərdir adlarını dəyişdirən ticarileştirildi. Bu gün birbaşa məhsulun son formasına çevrilə bilən UHMWPE toz materialları Ticona, Braskem, DSM, Teijin (Endumax), Celanese və Mitsui tərəfindən istehsal olunur. İşlənmiş UHMWPE ticari olaraq ya liflər şəklində, ya da təbəqələr və ya çubuqlar kimi birləşdirilmiş formada satılır. UHMWPE, aşınma və təsirlərə qarşı müqavimət göstərdiyi üçün, avtomobil və qablaşdırma sektorları da daxil olmaqla artan sənaye tətbiqetmələrini davam etdirir. 1960-cı illərdən bəri UHMWPE, ümumi eklem artroplastikası inortopedik və bel implantları üçün də seçim materialı olmuşdur.
-1970-ci illərin sonlarında Hollandiyanın DSM kimyəvi şirkəti tərəfindən ticarileştirilmiş UHMWPE lifləri, ballistik qoruma, müdafiə tətbiqlərində və getdikcə tibbi cihazlarda geniş istifadə olunur.