Ryksa śląska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Ryksa Śląska)
Ryksa śląska
ilustracja herbu
królowa Kastylii, Leónu i Galicji
cesarzowa Hiszpanii
Okres

od 1152
do 21 sierpnia 1157

Jako żona

Alfonsa VII Imperatora

Poprzedniczka

Berengaria z Barcelony

hrabina Prowansji
Okres

od 1161
do 1166

Jako żona

Rajmunda Berengara II

Dane biograficzne
Dynastia

Piastowie

Data urodzenia

między 1130 a 1140

Data śmierci

prawdop. 16 czerwca ok. 1185

Ojciec

Władysław II Wygnaniec

Matka

Agnieszka Babenberg

Mąż

Alfons VII Imperator

Dzieci

Sancha Kastylijska,
Ferdynand (?)

Mąż

Rajmund Berengar II Prowansalski

Dzieci

Douce II Prowansalska

Mąż

Albert von Everstein

Ryksa śląska (ur. między 1130 a 1140, zm. prawdop. 16 czerwca ok. 1185) – księżniczka polska i cesarzowa hiszpańska z dynastii Piastów.

Córka księcia śląskiego i zwierzchniego księcia Polski Władysława II Wygnańca i Agnieszki Babenberg, córki margrabiego Austrii Leopolda III Świętego. Żona króla Kastylii i Leónu oraz cesarza Hiszpanii Alfonsa VII Imperatora i hrabiego Prowansji Rajmunda Berengara II.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młode lata[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się i pierwsze lata swojego życia spędziła w Polsce. W 1146 wraz z rodzicami i rodzeństwem musiała udać się na wygnanie do Rzeszy.

Małżeństwo z Alfonsem VII Imperatorem[edytuj | edytuj kod]

W 1151 do cesarstwa przybyło poselstwo dopiero co owdowiałego cesarza Hiszpanii Alfonsa VII Imperatora. Ryksa jako krewna cesarska (jej matka była przyrodnią siostrą Konrada III Hohenstaufa i ciotką Fryderyka I Barbarossy) była odpowiednią partią dla najpotężniejszego wówczas władcy na Półwyspie Iberyjskim. W 1152, między październikiem a grudniem, odbył się ślub Ryksy z Alfonsem. Z tego związku przyszła na świat córka Sancha i być może także syn Ferdynand. Alfons zmarł nagle podczas wojny z Maurami 21 sierpnia 1157.

Małżeństwo z Rajmundem Berengarem II[edytuj | edytuj kod]

Jego państwo podzielili między siebie synowie z pierwszego małżeństwa – Kastylię objął Sancho III Upragniony, a w Leónie rozpoczął panowanie Ferdynand II Burgundzki. Pasierbowie i macocha nie darzyli się przyjaźnią. Ponadto Sancho III rozpoczął wojnę z hrabią Barcelony Rajmundem Berengarem IV, który był ojcem Alfonsa, narzeczonego córki Ryksy, Sanchy. Natomiast Ferdynand II nie był w dobrych stosunkach z cesarzem Fryderykiem I Barbarossą i antypapieżem Wiktorem IV. To wszystko zaważyło na tym, że w 1159 Ryksa przeniosła się na dwór królestwa Aragonii, której królową była Petronela Aragońska, żona Rajmunda Berengara IV.

Tam poznała swojego drugiego męża, hrabiego Prowansji Rajmunda Berengara II, który był bratankiem Rajmunda Berengara IV. Nie było to małżeństwo z miłości, lecz ewidentnie polityczne. Rajmund Berengar II popierał antypapieża Wiktora IV w walce z papieżem Aleksandrem III, którego z kolei popierał król Francji Ludwik VII Kapetyng. Prowansja zaś leżała w strategicznym miejscu – pomiędzy Francją a Półwyspem Apenińskim. Fryderyk I Barbarossa chciał również pozyskać sobie Rajmunda Berengara IV, aby ten był przeciwwagą w przypadku sojuszu króla Francji z królem Kastylii Ferdynandem II. Natomiast Rajmund Berengar II dzięki małżeństwu z kuzynką cesarza zyskiwał prestiż i zabezpieczenie przed pretensjami terytorialnymi hrabiego Baux Hugona, który właśnie otrzymał cesarskie nadania w Prowansji.

Pertraktacje przedmałżeńskie trwały blisko półtora roku. W 1161 pomiędzy styczniem a październikiem odbył się ślub Ryksy z Rajmundem Berengarem II. Z tego związku na świat przyszła jedna córka Douce. Rajmund Berengar II zginął w trakcie oblężenia Nicei w 1166.

Dalsze losy[edytuj | edytuj kod]

Po 1166 źródła historyczne milkną na temat Ryksy. Być może wyszła za mąż za hrabiego Alberta von Eversteina. Być może poślubiła hrabiego Tuluzy Rajmunda V. Możliwe także, że powróciła do braci na niedawno odzyskany przez nich Śląsk. Wiadomo jedynie, że zmarła 16 czerwca około roku 1185[1].

Genealogia[edytuj | edytuj kod]

Bolesław III Krzywousty
ur. 20 VIII 1086
zm. 28 X 1138
Zbysława Światopełkówna
ur. zap. 1085–1090
zm. 1114
Leopold III Święty Agnieszka salicka
         
     
  Władysław II Wygnaniec
ur. 1105
zm. 30 V 1159
Agnieszka Babenberg
ur. 1108–1113
zm. 24/25 I m. 1160 a 1163
     
   
1
Alfons VII Imperator
zm. 21 VIII 1157
OO   1152
2
Rajmund II Berengar
zm. 1166
OO   1161
Ryksa śląska
ur. 1130–1140
zm. 16 VI ok. 1185?
3
Albert von Everstein
OO   po 1166
                   
                   
   1    1?    2    3    
Sancha
 
Ferdynand
 
Douce II
 
kilku synów
 

Opracowanie na podstawie: K. Jasiński, Rodowód Piastów śląskich, Kraków 2007; K. Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów, Poznań 2004.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kazimierz Jasiński: Rodowód Piastów Śląskich. T. I: Piastowie wrocławscy i legnicko-brzescy. Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, 1973, s. 56-58.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]