Anna ziębicka
| księżniczka ziębicka, księżna mazowiecka | |
| Jako żona | |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data śmierci |
między 1368 a 1370 |
| Ojciec | |
| Matka |
Guta lub Agnieszka z Lichtenburka |
| Mąż | |
| Dzieci |
Stanisław Siemowit mazowiecki(?) |
Anna (zm. między 1368 a 1370 w Rawie Mazowieckiej) – księżniczka ziębicka, księżna mazowiecka, córka księcia Bolka II ziębickiego i Guty lub Mikołaja Małego i Agnieszki z Lichtenburka[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W dawnej historiografii przyjmowano za przekazem powieści ludowej, iż księżniczka ziębicka nosiła imię Ludmiła[2]. Utwór ten został jednak najprawdopodobniej sfingowany przez XIX-wiecznego polskiego historyka Teodora Narbutta[3]. W literaturze historycznej nazywano również księżniczkę bezpodstawnie imionami Eudoksja lub Elżbieta[4]. Jej prawdziwe imię przekazała indulgencja papieża Innocentego VI z 18 grudnia 1357 udzielona księżnej i jej mężowi Siemowitowi III, w której została ona nazwana imieniem Anna[5].
W drugiej połowie 1356 lub w 1357[5], najprawdopodobniej w listopadzie 1357[6] Anna została żoną księcia mazowieckiego Siemowita III. Książę mazowiecki poznał księżniczkę ziębicką w czasie pobytu na dworze cesarza Karola IV Luksemburskiego[7]. Anna ziębicka miała ze swoim mężem troje dzieci: dwóch synów zmarłych w dzieciństwie, z których jeden nosił najprawdopodobniej imiona Stanisław Siemowit[8] oraz biskupa-nominata płockiego Henryka[9]. Ostatnim dokumentem, w którym Anna ziębicka jest wymieniona jako osoba żyjąca jest dyspensa papieża Urbana V[10].
Informacje na temat tragicznej śmierci księżnej mazowieckiej Anny przekazała kronika Janka z Czarnkowa. Według przekazu kronikarza, podczas pobytu na dworze swej siostry Eufemii w Cieszynie, Siemowit III usłyszał pogłoski na temat zdrady małżeńskiej swej małżonki[9]. Anna ziębicka została uwięziona przez swojego męża na zamku w Rawie Mazowieckiej, gdzie urodziła ona swojego najmłodszego syna Henryka. Kilka tygodni po urodzeniu się Henryka, księżna mazowiecka została uduszona[9]. Do wydarzenia tego doszło między 1368 a 1370[9]. Zgodnie z relacją Janka z Czarnkowa książę Siemowit III do końca życia żałował popełnionej przez siebie zbrodni[9]. Tragedia, która rozegrała się na zamku w Rawie stała się inspiracją dla dwóch utworów angielskiego poety i dramaturga Williama Szekspira: Zimowa opowieść i Burza[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W przekazie Janka z Czarnkowa Anna występuje jako córka księcia ziębickiego Władysława. Książę taki jednak nigdy nie istniał. O. Balzer, Genealogia Piastów, Kraków 2005, ss. 795–796, przyjmował iż ojcem Anny był Bolko II ziębicki. K. Jasiński Rodowód Piastów mazowieckich, Poznań – Wrocław 1998, s. 67, uznał, że w równym stopniu prawdopodobieństwa może uchodzić za ojca księżniczki również syn Bolka II, Mikołaj Mały.
- ↑ O. Balzer, Genealogia Piastów, Kraków 2005, ss. 796–797.
- ↑ K. Jasiński, Rodowód Piastów śląskich, Kraków 2007, s. 332.
- ↑ O. Balzer, Genealogia Piastów, Kraków 2005, s. 796.
- ↑ a b K. Jasiński Rodowód Piastów mazowieckich, Poznań – Wrocław 1998, s. 67.
- ↑ A. Supruniuk, Mazowsze Siemowitów (1341–1442). Dzieje polityczne i struktury władzy, Warszawa 2010, s. 27.
- ↑ O. Balzer, Genealogia Piastów, Kraków 2005, s. 797.
- ↑ J. Grabowski, Dynastia Piastów mazowieckich, Kraków 2012, ss. 451–453.
- ↑ a b c d e K. Jasiński Rodowód Piastów mazowieckich, Poznań – Wrocław 1998, s. 68.
- ↑ W dyspensie imię księżniczki zostało zapisane w zniekształconej formie Zinea, lecz chodzi niewątpliwie o księżniczkę ziębicką. Zob. K. Jasiński Rodowód Piastów mazowieckich, Poznań – Wrocław 1998, ss. 67–68, przyp. 335.
- ↑ O. Balzer, Genealogia Piastów, Kraków 2005, s. 797, przyp. 127.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Balzer O., Genealogia Piastów, wyd. II, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2005, ISBN 83-918497-0-8, ss. 795-797.
- Grabowski J., Dynastia Piastów mazowieckich, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2012, ISBN 978-83-7730-066-4, ss. 91, 451–453.
- Jasiński K., Rodowód Piastów mazowieckich, Wydawnictwo Historyczne, Poznań – Wrocław 1998, ISBN 83-913563-0-2, ss. 66–68.
- Jasiński K., Rodowód Piastów śląskich, wyd. II, Wydawnictwo Avalon, Kraków 2007, ISBN 978-83-60448-28-1, s. 330–334.
- Supruniuk A., Mazowsze Siemowitów (1341–1442). Dzieje polityczne i struktury władzy, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2010, ISBN 978-83-7181-644-4, ss. 27, 31, 38.