Anna Ostrogska
._%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0_%D0%90%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_(%D0%9A%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BA%D0%B0)_(XVII).jpg)
| |
 Dąbrowa | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci |
Zofia Lubomirska |
Anna Ostrogska z Kostków (ur. 26 maja 1575 w Jarosławiu, zm. 30 lub 31 października 1635 w Jarosławiu[1]) – księżna herbu Dąbrowa. Córka wojewody sandomierskiego Jana Kostki i Zofii z Odrowążów.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Została szybko osierocona przez rodziców - jej matka zmarła w 1580 r., a ojciec w 1581 r.[2]. Przebywała wtedy według testamentu pod opieką brata przyrodniego Jana Kostki[3], który sprawował nadzór nad jej majątkiem[1] Prawdopodobnie po śmierci przyrodniego brata Jana w czerwcu 1592 r.[4] opiekę nad Anną i jej siostrą Katarzyną przejął stryj Krzysztof Kostka, wojewoda pomorski. W roku 1592 lub 1593[4] Anna wyszła za mąż za wyznawcę prawosławia Aleksandra Ostrogskiego. Wesele odbyło się na zamku w Golubiu[5]. Po ślubie Anna zamieszkała w Jarosławiu. W 1594 r. dokonała wraz z siostrą podziału dóbr macierzystych. Przypadła jej wówczas połowa miasta Jarosławia wraz z 19 wsiami oraz klucz kańczudzki w ziemi przemyskiej, Dzików i klucz piękoszowski w ziemi sandomierskiej, Czercz na Podolu oraz dwór w Krakowie[1]. W 1606 r. wykupiła od Katarzyny drugą połowę miasta.
Po śmierci męża w 1603 r. prowadziła bardzo pobożne życie. Choć zgodnie z umową małżeńską, córki miały być katoliczkami po matce, a synowie prawosławnymi po ojcu, po 1608 r. Anna czyniła starania o nawrócenie synów na katolicyzm[6]. Była fundatorką bursy przy kolegium, do której m.in. w 1604 r. zakupiła ubrania dla ubogich uczniów. Według legend cechowało ją wielkie miłosierdzie wobec innych. Księżna ofiarowała jezuitom folwarki w Tywonii, Łazach i Ptehorce na Wołyniu oraz pieniądze na zakup wsi Łowce[potrzebny przypis]. Sprowadziła do Jarosławia benedyktynki. Była propagatorką powstania kolegium zamiejskiego. Podarowała w 1633 r. kościołowi św. Jana srebrną podobiznę św. Ignacego wykonaną w Augsburgu. W 1624 r. sporządziła testament, w którym wyraziła wolę spoczęcia w kaplicy św. Krzyża w tymże kościele.
Zmarła po długotrwałej chorobie w 1635 w Jarosławiu. Data jej śmierci jest podawana różnorodnie: według A. Duryjewskiego był to 20 września[potrzebny przypis], według Ignacego Rychlika 30 października[7], według ks. Franciszka Siarczyńskiego 6 listopada[potrzebny przypis]. Tę ostatnią datę, jako datę śmierci Anny Ostrogskiej, przyjmuje również Krystyna Kieferling[8]. Z kolei według Jakuba Makary tego dnia odbył się już pogrzeb księżnej[9].
Polski Słownik Biograficzny podaje jako datę jej śmierci 30 lub 31 października 1635 r. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w dniach 7-9 stycznia 1636 i przewodniczył im bp przemyski Andrzej Grochowski. Kazanie pogrzebowe wygłosił m.in. prowincjał jezuitów Marcin Hińcza. Ciało księżnej spoczęło w szklanej trumnie w jezuickim kościele św. Jana w Jarosławiu[1].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
Z małżeństwa z Aleksandrem Ostrogskim miała ośmioro dzieci. Trzech synów - Aleksander, Krzysztof i Wasyl[10] - zmarło w latach 1605-1608[1].
- Aleksander
- Krzysztof
- Wasyl
- Zofia Lubomirska (1595-1622)
- Adam Konstanty (1596-1618)
- Janusz Paweł (1598-1619)
- Anna Alojza Chodkiewicz (1600-1654)
- Katarzyna Zamoyska (1602-1642)
Tytuły od narodzin do śmierci[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Halina Kowalska, Ostrogska z Kostków Anna, Polski Słownik Biograficzny, T. XXIV, s. 478-479.
- ↑ Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008, s. 28.
- ↑ Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa, 2010, ISBN 978-83-89976-40-6.
- ↑ a b Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008, s. 29.
- ↑ Andrzej Tomczak, Kostka Krzysztof h. Dąbrowa, Polski Słownik Biograficzny, T. XIV, s. 351.
- ↑ Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008, s.37.
- ↑ Jakub Makara, Dzieje parafii jarosławskiej, Jarosław 1936, s. 170.
- ↑ Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008, s.51.
- ↑ Jakub Makara, Dzieje parafii jarosławskiej, Jarosław 1936, s. 172.
- ↑ Ostatni z nich, Wasyl, nie jest wymieniany przez niektórych historyków. Nie wspomina o nim Kacper Niesiecki w swoim Herbarzu polskim. Patrz: Krystyna Kieferling, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej (1594-1635), Przemyśl 2008, s.36.