Rábade
Coordenadas: 43°06′43″N 7°37′07″O / 43.111944444444, -7.6186111111111
| Rábade | |
|---|---|
.jpg) | |
  | |
 Casa do concello | |
 | |
| Situación | |
| Xentilicio[1] | rabadense |
| Xeografía | |
| Provincia | Provincia de Lugo |
| Comarca | Comarca de Lugo |
| Poboación | 1.503 hab. (2023)[2][3] |
| Área | 5,2 km²[3] |
| Densidade | 289,04 hab./km² |
| Entidades de poboación | 1 parroquias[4] |
| Capital do concello | Rábade |
| Política (2023 [5]) | |
| Alcaldesa | Remedios González Cabarcos (PP[6]) |
| Concelleiros | PPdeG: 5 PSdeG-PSOE: 1 Outros: IR: 3 |
| Eleccións municipais en Rábade | |
| Uso do galego[7] (2011) | |
| Galegofalantes | 48,40% |
| Na rede | |
| www.rabade.org | |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
Rábade é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca de Lugo. Segundo o IGE en 2014 tiña 1604 habitantes (1668 no 2006, 1668 no 2005, 1630 no 2004, 1626 no 2003).
Onomástica[editar | editar a fonte]
O topónimo Rábade podería ter orixe no termo hispano-árabe rabaḍ, co significado de "barrio, suburbio", que deu tamén o termo arrabalde.[8] O xentilicio é «rabadés/esa» ou «rabadense».[9]
Demografía[editar | editar a fonte]
| Censo total 2014 | 1604 habitantes |
|---|---|
| Menores de 15 anos | 171 (10,66 %) |
| Entre 15 e 64 anos | 998 (62,22 %) |
| Maiores de 65 anos | 435 (27,12 %) |
Xeografía[editar | editar a fonte]
O concello de Rábade está integrado na comarca de Lugo, no cuadrante nordés de Galicia. Situado a 13,5 km de Lugo, o concello limita cos de Begonte polo norte e oeste, e Outeiro de Rei polo leste e sur.
A súa reducida extensión territorial, de 5,2 km², correspóndese con tan só un 0,41 % da comarca, sendo o segundo concello máis pequeno de Galicia[10]. Ten unha alta densidade de poboación. Está constituído por unha única parroquia e entidade de poboación, a vila de Rábade. Rábade experimentou unha progresiva transformación orientada a converterse nun importante centro de comunicacións e núcleo de servizos, sendo especialmente importante o seu crecemento nas décadas de 1970 e 1980.
Se ben o Nomenclátor de Galicia só recolle o núcleo da vila de Rábade, a parroquia abrangue tamén os lugares do Campo, A Ponte, Regabaixo, Tras do Regueiro e Vilardeseo.[11]
Historia[editar | editar a fonte]
Rábade figura nos itinerarios medievais, concretamente nos traxectos que unían Vilalba e Rábade, por un lado, e Rábade e Parga por outro, na vía romana entre Betanzos e Lugo. Na idade media está datada a ponte antiga de Rábade, concretamente nos séculos XIII-XIV, e sobre esta ponte estableceuse a portaxe ou pago por dereito de paso.
Trala División territorial de España en 1833 Rábade integrouse primeiro no concello de Outeiro de Rei en 1835, e posteriormente no de Begonte, logo da reforma de 1840. En 1925 Rábade converteuse en concello independente ó segregarse de Begonte.
En 1875 inaugurouse o tramo Lugo–A Coruña da liña Palencia-A Coruña, con estación en Rábade, aínda en servizo actualmente. A vila está tamén atravesada pola estrada N-VI, e en paralelo a ela pasa a autovía A-6.
Festas[editar | editar a fonte]
- Feiras os días 2 e 22 de cada mes.
- Festas patronais, os días 22 e 23 de xaneiro.
- Festas da Asunción de María, o 15 de agosto.
Galería de imaxes[editar | editar a fonte]
- Artigo principal: Galería de imaxes de Rábade.
-
Unidade de atención primaria -
Estación de tren de Rábade -
Ara aos Lugoves -
Rábade, placa altimétrica -
Ponte Vella sobre o río Miño
Lugares de Rábade[editar | editar a fonte]
Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Rábade vexa: Lugares de Rábade.
Parroquias[editar | editar a fonte]
| Galicia | Provincia de Lugo | Parroquias de Rábade | |
|---|---|
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Véxase no Galizionario.
- ↑ Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020.(en castelán).
- ↑ 3,0 3,1 Instituto Galego de Estatística. (2023) "Rábade".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.
- ↑ Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia
- ↑ Goberno de España, Ministerio del Interior (ed.). "Elecciones 2023" (en castelán). Consultado o 21 de xuño de 2023.
- ↑ "El PSdeG gobernará sobre 1,2 millones de gallegos, el PP a 667.000, y el BNG a 360.000". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 21 de xuño de 2023.
- ↑ Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014.
Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google
- ↑ Martínez Lema, Paulo (2018). Toponimia de Begonte e Rábade. A Coruña: Real Academia Galega. p. 72-73. ISBN 978-84-947823-2-9.
- ↑ Costas González, Xosé-Henrique (2016). Os xentilicios de Galicia e dos outros territorios de lingua galega (PDF). Vigo: Universidade de Vigo. p. 56. ISBN 978-84-8158-706-7.
- ↑ Só por diante de Mondariz-Balneario, con 2,3 km².
- ↑ Martínez Lema, Paulo (2018). Toponimia de Begonte e Rábade. A Coruña: Real Academia Galega. ISBN 978-84-947823-2-9.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Rábade  |
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Núñez Castro, Cristina (2003). De Rapati a Rábade. O municipio de Rábade e a evolución histórica do seu territorio. Concello de Rábade.
