Marrocos

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaMarrocos
المملكة المغربية (ar)
المغرب (ar)
Kingdom of Morocco (en)
Morocco (en)
Kerajaan Maghribi (ms)
Maghribi (ms) Editar o valor em Wikidata
Imaxe

HimnoHymne Chérifien (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata

Lema«الله، الوطن، الملك» Editar o valor em Wikidata
Nomeado en referencia aMarrakech, oeste e Mauri (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 32°N 6°O / 32, -6Coordenadas: 32°N 6°O / 32, -6
CapitalRabat Editar o valor em Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación37.076.584 (2021) Editar o valor em Wikidata (83,03 hab./km²)
Lingua oficialárabe
Amazigh estándar marroquí Editar o valor em Wikidata
RelixiónIslam Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie446.550 km² Editar o valor em Wikidata
Bañado porMar Mediterráneo, Océano Atlántico e Estreito de Xibraltar Editar o valor em Wikidata
Punto máis altoJebel Toubkal (4.167 m) Editar o valor em Wikidata
Punto máis baixoSebkha Tah (en) Traducir (−55 m) Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Creación789 Editar o valor em Wikidata
Día festivo
Organización política
Forma de gobernomonarquía constitucional Editar o valor em Wikidata
• King of Morocco (en) Traducir Editar o valor em WikidataMohamed VI de Marrocos (1999–) Editar o valor em Wikidata
Órgano executivoCabinet of Morocco (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
• Primeiro ministro Editar o valor em WikidataAziz Akhannouch (2021–) Editar o valor em Wikidata
Órgano lexislativoParliament of Morocco (en) Traducir , Editar o valor em Wikidata
Máxima autoridade xudicialSupreme Court of Morocco (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Membro de
PIB nominal142.866.583.125 $ (2021) Editar o valor em Wikidata
MoedaDirham Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
Dominio de primeiro nivel.ma Editar o valor em Wikidata
Prefixo telefónico+212 Editar o valor em Wikidata
Teléfono de emerxencia15 (en) Traducir, 19, 112 e 177 Editar o valor em Wikidata
Código de paísMA Editar o valor em Wikidata

Páxina webmaroc.ma… Editar o valor em Wikidata
Facebook: MoroccanGov Twitter: MoroccanGov Instagram: moroccangov Youtube: UC7zr0TKchUJyJ7D8u5gK7HQ TikTok: MoroccanGov Editar o valor em Wikidata

Marrocos[1] (en árabe: المغرب; Al-Magrib, en bérber: ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ; lmeɣrib), oficialmente Reino de Marrocos (en árabe: المملكة المغربية; Al-mamlaka al-maḡribiyya, en amazigh: ⵜⴰⴳⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ; Tageldit n lmeɣrib) é un país do noroeste de África. A súa longa costa atlántica chega desde o Sáhara Occidental ata o estreito de Xibraltar para dar ao mar Mediterráneo (ao norte), e continúa cara ao leste ata chegar a Alxeria, coa que limita ao leste e sueste.

Historia[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Historia de Marrocos.
mimounboumalndades
Agadir, Marrocos.
  • 1894 : Morte de Mulai-al-Hasan. Proclamación do novo sultán, o novo Mulai Abd el Aziz. Pero o verdadeiro poder ostentábao Ba Ahmed, quen mostra a influencia dos elementos negros nos asuntos marroquís.
  • 1900 : As finanzas marroquís prosperan grazas aos resultados da acción económica de Mulai-al-Hasan. Isto garántelle a Marrocos a independencia nacional.
  • 1900 : Morte de Ba Ahmed que é substituído polo pródigo Mulai Abd el Aziz. As súas dispensas favorecen a intervención dos organismos de crédito europeo integrados pola banca de París e dos Países Baixos.

O Protectorado Francés[editar | editar a fonte]

  • 1902-1912: A penetración económica europea intensifícase até tal punto que o sultán Mulai Hafid, irmán de Mulai Abd el Aziz, é forzado a asinar en 1912 o tratado de protectorado na convención de Fez.
  • 1907: As forzas francesas deben intervir para protexeren os seus nacionais.
  • 1907-1910: Hubert Lyautey pacifica Marrocos oriental, o xeneral Drude, que sucede o xeneral Amade, debe pacificar Marrocos occidental.
  • 1911: As tropas francesas teñen que librarse do sultán asentado en Fez. Esta intervención provoca a segunda crise marroquí.
  • 1912: Hubert Lyautey é nomeado xeneral residente de Francia, o que provoca a sublevación das tribos. Mouley Youssef substitúe o sultán Mulei Hafid, que ve a súa autoridade afianzada en Marrocos.

Primeira guerra mundial[editar | editar a fonte]

  • 1915: Hubert Lyautey recibe a orde de París de retirar as tropas do interior para envialas a Francia. Esta evacuación parece prematura na medida en que a pacificación se encontra agora co problema dos movementos rebeldes sostidos polos alemáns.

Sáhara occidental[editar | editar a fonte]

Marrocos anexionouse de feito parte do Sáhara Occidental en 1976, tras acordar España a súa independencia, pero a resolución final sobre o status do territorio queda en suspenso en espera dun referendo organizado pola ONU, que se viu aprazado varias veces a causa dun desacordo de Marrocos sobre o censo do corpo electoral elaborado pola ONU.

Política[editar | editar a fonte]

Marrocos é unha monarquía parlamentaria.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Os países limítrofes son Sáhara Occidental ao sur e Alxeria ao leste e ao sueste. A certa distancia da costa atlántica atópanse as Illas Canarias, Madeira e as Salvaxes. Ao norte do estreito de Xibraltar atópase a Península Ibérica.

Hai tamén catro enclaves españois situado ao longo da costa mediterránea: Ceuta e Melilla no mesmo continente e Peñón de Vélez de la Gomera e Peñón de Alhucemas como illotes próximos; así como varios illotes Perexil e Chafarinas. A existencia destes territorios é unha fonte de tensión entre os dous estados.

A capital é Rabat. Entre as vilas salientables atópanse Casablanca, Agadir, Fez, Marrakech, Mequinez, Tánxer ou Tetuán.

Economía[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Economía de Marrocos.

Cultura[editar | editar a fonte]

Ahidus en 2002.

Linguas[editar | editar a fonte]

O idioma oficial de Marrocos é o árabe clásico; é a lingua da lexislación, aínda que as leis tamén se traducen ao francés e ás veces ao español.

A lingua maioritaria falada pola poboación é o árabe marroquí, cada día máis influído pola chamada lingua culta. De feito, existe unha diglosia e, incluso unha triglosia. O rei marroquí cando quere que un discurso chegue a todo o mundo vese obrigado a utilizar o árabe dialectal.

As zonas rurais berberófonas, nos seus tres dialectos das linguas bérberes (tarifit, tamazight e tachelhit) empregan a súa lingua diariamente.

A lingua francesa é a lingua do comercio; e a ensinanza superior impártese en francés.

Nas cidades de Tetuán e Nador o coñecemento e uso do español é elevado; tamén na poboación saharauí do antigo Sáhara Español; na maior parte da poboación de Larache, Tánxer, Al-Hoceima e Ifni é usual. Existen grupos de hispanofalantes en cidades como Rabat, Agadir, Kenitra, Casablanca, Taza, Fez, Marrakech, Mequinez e Uxda. Actualmente, existen seis centros do Instituto Cervantes, sendo unha das maiores concentracións nun só país desta institución encargada da difusión da lingua española no mundo.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para marroquí.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]